Cách bảo dưỡng tháp giải nhiệt hiệu quả, Tiết kiệm chi phí

Khi sử dụng hệ thống làm mát trong thời gian dài, việc hư hỏng linh kiện, sụt giảm hiệu suất tản nhiệt,... là điều khó tránh. Tuy nhiên, nếu bảo dưỡng tháp giải nhiệt định kỳ, đúng cách, chuẩn kỹ thuật thì những vấn đề trên sẽ được kiểm soát xuống mức thấp nhất.

1. Lợi ích của việc bảo dưỡng tháp giải nhiệt

1.1 Cải thiện hiệu quả làm mát

Nếu muốn cải thiện hiệu quả làm mát, cần làm tốt khâu bảo dưỡng tháp giải nhiệt định kỳ.

Trong quá trình vệ sinh, bảo dưỡng, các cáu cặn, bùn đất, mảng bám sinh học trong lòng ống, đầu phun tháp giải nhiệt, tấm tản nhiệt, bồn chứa,... sẽ được loại bỏ 100%.

Nhờ vậy, nước lưu thông tốt với lưu lượng lớn, tốc độ cao; bề mặt trao đổi nhiệt (fill) được khai thác triệt để. Tối ưu hiệu quả tương tác giữa khí mát và nước nóng.

1.2 Tăng độ bền cho tháp giải nhiệt

So với tháp giải nhiệt ít được chăm sóc/vệ sinh định kỳ, tháp giải nhiệt bảo trì thường xuyên, đúng cách sẽ có tuổi thọ cao gấp 2-3 lần.

Nguyên do là bởi trong quá trình bảo dưỡng, mọi tác nhân gây hại đều được đào thải khỏi hệ thống. Bao gồm các mảng bám, rỉ sét, bùn đất, màng sinh học, cáu cặn vô cơ/hữu cơ. Không chỉ vậy, các thông số nước như: pH, độ dẫn điện, hàm lượng vi sinh,... cũng được kiểm soát ở mức an toàn.

2.3 Giảm chi phí sửa chữa

Hiện tượng hư hỏng, hao mòn, nứt thủng linh kiện tháp chủ yếu do tiếp xúc thường xuyên với các yếu tố gây hại. Đó có thể là những tạp chất xâm nhập qua nguồn cấp đầu vào hoặc những cáu cặn/chất bẩn sinh ra trong quá trình sử dụng nước tuần hoàn.

Nếu vệ sinh tháp định kỳ, xử lý nước đúng cách thì các thành phần trên sẽ được loại bỏ kịp thời.

Nguy cơ hỏng hóc bơm, tấm fill, động cơ, đầu phun, khớp nối sẽ được ngăn chặn từ giai đoạn sớm.

Phí sửa chữa cũng được cắt giảm đáng kể, không gây áp lực về tài chính cho chủ doanh nghiệp.

1.4 Đảm bảo an toàn cho người vận hành

Các thành phần tạp chất/vi sinh có trong nước tuần hoàn hoặc bám dính trên các linh kiện tháp làm mát có thể gây hại trực tiếp cho người vận hành.

Làm phát sinh bệnh tật liên quan đến đường tiêu hóa/hô hấp/da liễu, tăng nguy cơ gây trượt ngã.

Khi các cáu cặn, mảng bám ăn mòn linh kiện có thể để hở các mối nối, rò rỉ điện.

Những nguy cơ này sẽ không còn là vấn đề nếu bạn vệ sinh, bảo dưỡng tháp tản nhiệt đúng cách. Khi đó, mọi yếu tố vi sinh, tạp chất xâm nhập hoặc sinh ra từ hoạt động tháp đều được loại trừ.

2. Dấu hiệu nhận biết tháp giải nhiệt cần bảo dưỡng

Dưới đây là 10 dấu hiệu cho thấy bạn cần phải bảo dưỡng tháp tản nhiệt ngay lập tức:

• Hệ thống làm mát suy giảm hiệu suất giải nhiệt (thấp hơn từ 10% trở lên so với giá trị tiêu chuẩn). Có thể check nhanh bằng cách đo nhiệt độ nước ra - vào tháp. Nếu có chênh lệch không đáng kể (dưới 5 độ C) thì cần lập kế hoạch bảo dưỡng ngay.
• Tháp tiêu thụ điện và nước ở mức cao hơn bình thường; motor dễ tăng nhiệt, khó tản nhiệt.
• Thiết bị kêu to, phát ra tiếng rung ồn lớn khi hoạt động, đặc biệt là ở khu vực trục quạt, đầu bơm và motor. Nếu tháp rung giật trên phạm vi rộng, bạn hãy kiểm tra ngay các khớp nối, độ cân bằng của cánh quạt và điểm bắt bu lông.
• Nước làm mát sủi bọt, chuyển màu lạ hoặc có mùi bất thường (do nhiễm bẩn). Kiểm chứng bằng cách đo lại thông số vi sinh, thăm dò nguồn cấp.

• Xuất hiện nhiều mảng bám, vệt cặn, bùn đất ngưng đọng trên tấm tản nhiệt, đầu phun chia nước, ống dẫn, bồn chứa.
• Lưu lượng nước tuần hoàn giảm mạnh hoặc đường ống bị tắc nghẽn, nước chảy chậm, hệ thống trao đổi nhiệt kém.
• Xuất hiện những lỗ thủng, vết nứt hở, rỉ sét hoặc vết ăn mòn mạnh trên các linh kiện tháp. Đặc biệt là ở mối hàn, ống và bồn chứa.
• Thiết bị thường xuyên gặp trục trặc, dễ xuất hiện sự cố/lỗi kỹ thuật ở động cơ, van hoặc đầu bơm.
• Nước bay hơi mạnh, hao hụt nước nhanh, cùng với đó là tình trạng đọng cặn, kết tủa ngày càng nặng thêm.
• Hệ thống điều khiển/bảo vệ phát tín hiệu cảnh báo thông qua đèn nháy, nội dung hiển thị bằng chữ viết hoặc còi báo động.

3. Khi nào nên bảo dưỡng tháp làm mát nước để đạt hiệu suất tối ưu?

Việc bảo dưỡng tháp làm mát được phân loại theo 2 trường hợp: bảo dưỡng định kỳ và bảo dưỡng đột xuất.

Bảo dưỡng định kỳ:

Áp dụng khi không có sự cố bất thường diễn ra, thường được thực hiện theo chu kỳ ngày, tuần, tháng, quý, năm.

• Hằng ngày: Thăm dò mực nước và trạng thái nước trong bồn chứa. Đảm bảo đủ dùng và có độ sạch cao, không mùi khó chịu. Check qua tiếng ồn, độ rung giật của máy khi hoạt động. Kiểm tra áp suất và lưu lượng tuần hoàn nhằm nhận diện sớm sự cố tắc nghẽn.
• Hằng tuần: Vệ sinh bộ lọc nước đầu vào, làm sạch đầu bơm. Thăm dò chức năng và vệ sinh khối đệm (nếu nhiễm bẩn). Đo đạc và lưu lại các thông số nước (độ dẫn điện, độ cứng, độ kiềm, pH) để đối chiếu trong giai đoạn sau.
• Hằng tháng: Dọn rửa bồn chứa nước mát, vệ sinh đường ống, đầu phun, ống chia nước, tấm chắn nước bắn. Kiểm tra motor và các bộ phận chuyển động của thiết bị như: puly, dây curoa, khớp nối, vòng bi (cấp bổ sung dầu mỡ nếu cần). Thay mới hóa chất xử lý cáu cặn/vi sinh theo khuyến nghị của chuyên gia.
• Hằng quý: Làm sạch tấm fill theo quy trình chuẩn bằng hóa chất tháp giải nhiệt dịu nhẹ. Kiểm tra kết cấu của vỏ tháp, hệ thống khung đỡ, cánh quạt, bu lông,.... Đánh giá chi tiết tình trạng ăn mòn linh kiện và thay mới phụ tùng nếu hư hỏng quá mức. Đo lường hiệu suất tản nhiệt và so sánh với thông số chuẩn để có biện pháp can thiệp.
• Hằng năm: Vệ sinh tổng thể, tháo gỡ toàn bộ các chi tiết và làm sạch từng bộ phận. Thay mới tất cả các linh kiện đã xuống cấp, kiểm tra tiếp địa, tủ điều khiển, hệ thống điện. Kiểm tra hàm lượng vi sinh trong hệ thống, xử lý tận gốc nhằm đảm bảo an toàn cho sức khỏe người dùng.

Bảo dưỡng đột xuất:

Nếu chưa đến lịch chăm sóc nhưng hệ thống làm mát xuất hiện những dấu hiệu dưới đây, cần bảo dưỡng ngay:

• Nhiệt độ nước đầu ra cao hơn mức yêu cầu, hiệu suất làm mát giảm mạnh và đột ngột.
• Máy rung giật mạnh, lưu lượng nước/gió bất ổn, trồi sụt thất thường.
• Nước tuần hoàn thay đổi tính chất, biểu hiện qua màu sắc, mùi, độ đặc,....
• Lưu lượng nước giảm sút nhanh chóng, áp suất bơm nước tăng đột biến.
• Hầu hết các linh kiện máy đều bị đọng cặn, hư mòn; xuất hiện nhiều vết rỉ sét, nứt hở,...

4. Các vấn đề gặp phải khi bảo dưỡng tháp giải nhiệt

Khi kiểm tra, bảo dưỡng cánh quạt, động cơ, tấm tản nhiệt, vòi phun, bạn có thể bắt gặp 1 số vấn đề sau:

4.1 Cánh quạt

• Các cánh quạt, trục quạt bị bám nhiều cặn bẩn, bùn đất, rong rêu khiến quạt quay với tốc độ chậm, giảm lưu lượng gió.
• Cánh gió bị cong, mòn mép hoặc nứt gãy bề mặt, khiến quạt quay chuệch choạc do mất cân bằng.
• Bạc đạn rơ, chuyển động lệch chuẩn; hệ thống ốc vít lỏng nên dễ phát ra tiếng động lớn, rung lắc mạnh.
• Trọng tâm không trùng với trục quạt, khiến cánh chuyển động bất thường, trục rotor rung mạnh, dễ suy giảm độ bền.

4.2 Động cơ

• Động cơ nhanh nóng, hạ nhiệt kém, dễ bị cháy cuộn dây (do làm việc quá tải, ít được bôi trơn, nhiễm bẩn nặng).
• Vòng bi nứt vỡ hoặc hư mòn, dễ phát ra tiếng lắc, tiếng rít mạnh khi quay.
• Dây đai truyền động bị chùng, đứt, hư mòn hoặc lỏng lẻo.
• Chập điện motor do nhiễm nước, nhiễm ẩm từ môi trường ngoài.
• Động cơ phát ra độ ồn lớn, vận hành giật cục, chuyển hóa điện kém.

4.3 Tấm tản nhiệt

• Đọng cặn, rêu tảo hoặc lớp màng vi sinh trên bề mặt khối đệm.
• Tắc nghẽn các lỗ dẫn nước, chiếm chỗ bề mặt, làm cản trở quá trình trao đổi nhiệt giữa nước nóng và khí mát.
• Tấm fill bị cong vênh, nứt gãy hoặc bị giòn do dùng lâu ngày.
• Nước phân bố trên bề mặt không đều, hiệu suất làm mát hiếu đồng nhất giữa các điểm trao đổi nhiệt.

4.4 Vòi phun

• Vòi phun bị nứt, ăn mòn hoặc biến dạng do quá trình oxy hóa.
• Tắc nghẽn vòi do sự xuất hiện của rong rêu, cặn vôi và rác nhỏ.
• Vòi phun nước không đều, nước nóng không phủ kín bề mặt tấm tản nhiệt.
• Vòi lệch hướng, cấp nước không đúng trọng tâm, dễ gãy khi tháo lắp.

5. Toàn bộ quy trình bảo dưỡng tháp giải nhiệt từ A-Z đúng chuẩn

Dưới đây là quy trình bảo dưỡng tháp giải nhiệt chi tiết, đúng kỹ thuật mà bạn có thể tham khảo và áp dụng theo:

5.1 Vệ sinh cáu cặn, rong rêu bám trong lòng tháp

• Bước 1: Ngắt nguồn điện của toàn hệ thống, sau đó khóa chặt van cấp nước, xả đáy 100% (loại bỏ nước tuần hoàn).
• Bước 2: Sử dụng vòi phun áp lực kết hợp bàn chải để loại bỏ cặn, bùn, tảo, rêu, mảng bám trong các bộ phận tháp.
• Bước 3: Sử dụng dung dịch thanh tẩy cáu cặn có pH trung tính (6,5 - 7,5) hoặc giấm pha loãng vệ sinh lòng tháp.
• Bước 4: Xả hết dung dịch hóa chất, chà rửa lòng tháp 1 lần nữa rồi dẫn nước sạch vào hệ thống, sục rửa nhiều lần. Mở van xả đáy để loại bỏ 100% các tạp chất và nước thải.

5.2 Xả và làm sạch tạp chất trong các ống dẫn nước ra

• Bước 1: Tháo gỡ các đầu nối để vừa xả nước cũ, vừa dễ tiếp cận lòng ống dẫn.
• Bước 2: Sử dụng bơm rửa tăng áp hoặc máy nén khí để làm bong, thổi sạch tạp chất có trong đường ống. Có thể dùng thêm bàn chải để chà thành ống nếu cần.
• Bước 3: Kiểm tra qua tình trạng ống xem có tắc nghẽn ở đâu không, mức độ bám cặn như thế nào. Nếu đóng cặn dày thì dùng hóa chất chuyên dụng để sục rửa, tuần hoàn nước trong nửa giờ để làm sạch tạp chất.
• Bước 4: Khi lòng ống đã được làm sạch, trung hòa môi trường trong bằng hóa chất phù hợp. Sau đó, đóng mối nối đúng kỹ thuật, kiểm tra rò rỉ trước khi chuyển qua công đoạn tiếp theo.

5.3 Kiểm tra lượng dầu bôi trơn ở quạt và hộp số

• Bước 1: Mở hộp số và thăm dò trục quạt, trục motor xem lượng dầu bôi trơn có đủ không, vẫn phát huy tác dụng tốt hay đã biến tính.
• Bước 2: Thay dầu hoặc cấp bổ sung nếu dầu hỏng hoặc hoặc đã cạn kiệt.
• Bước 3: Kiểm tra và bôi mỡ cho bạc đạn, khớp nối với lượng vừa đủ; tránh đổ tràn vì mỡ dễ gây đọng bụi.
• Bước 4: Ghi chép lại thời gian thay dầu/tra mỡ để tiện cho việc theo dõi chu kỳ bảo dưỡng trong thời gian sau này.

5.4 Vệ sinh vỏ tháp và cánh quạt, loại bỏ bụi bẩn, tạp chất

• Bước 1: Sử dụng khăn sạch, mềm, ẩm để lau qua vỏ ngoài của tháp, lau 2-3 lượt rồi dùng khăn cotton thấm khô bề mặt.
• Bước 2: Kiểm tra và loại bỏ dầu mỡ, bụi xi măng, vụn rác, lá cây bám dính ở cửa hút và cửa xả gió của tháp.
• Bước 3: Dùng khăn hoặc bàn chải mềm để vệ sinh cánh quạt; thao tác nhẹ tay để tránh gây nghiêng lệch, mất cân bằng trục quạt.
• Bước 4: Thăm dò các khớp nối, làm sạch sâu bằng que, bàn chải nhỏ rồi siết đai ốc, bu lông với lực tiêu chuẩn để gia cố mối tiếp giáp.

5.5 Tẩy rửa cặn bẩn, rong rêu bám trên tấm tản nhiệt

• Bước 1: Tháo gỡ tấm tản nhiệt ra khỏi thân máy, đặt nơi bằng phẳng để sẵn sàng cho việc vệ sinh.
• Bước 2: Sử dụng vòi phun nước với áp lực nhẹ hoặc dung dịch tẩy rửa có nồng độ thấp để ngâm rửa, xử lý bề mặt trong 15-20 phút. Chú ý, không dùng nước nóng trên 50 độ hoặc bàn chải cứng để cọ rửa tấm fill (dễ gây hư mòn, biến dạng linh kiện).
• Bước 3: Làm sạch bề mặt khối đệm sau khi xử lý, để khô tự nhiên ở nơi thoáng gió, có bóng râm. Trong trường hợp fill bị mài mỏng, gãy giòn thì nên thay thế ngay để đảm bảo hiệu suất trao đổi nhiệt.

5.6 Kiểm tra tình trạng hoạt động của hệ thống điện

• Bước 1: Kiểm tra công tắc, cầu dao, dây dẫn, phích cắm, aptomat,... xem có bị oxy hóa, chập, hở hay không. Nếu có thì liên hệ thợ để khắc phục hoặc thay mới linh kiện.
• Bước 2: Đo lường dòng tải motor, điện áp rồi so sánh với thông số chuẩn để nhận diện sự cố (nếu có).
• Bước 3: Check hoạt động của rơ le, cảm biến mức nước, relay dòng xem những bộ phận này có hoạt động ổn định không.
• Bước 4: Siết lại các tiếp điểm, đầu nối dây, domino; ngăn chặn từ sớm tình trạng lỏng lẻo, nứt hở gây rò điện, chập điện.
• Bước 5: Kiểm tra và làm sạch tủ điện, loại bỏ côn trùng, bụi ẩm, vết rỉ sét (nếu có).

5.7 Chạy thử nghiệm tháp để kiểm tra

• Bước 1: Lắp lại các bộ phận máy theo đúng sơ đồ kỹ thuật, mở van nước, check rò rỉ của các mối nối.
• Bước 2: Khởi động hệ thống bơm và quạt, đánh giá qua độ rung ồn, lưu lượng nước, hướng gió và lưu lượng gió.
• Bước 3: Đo lường các thông số nước cơ bản như độ dẫn điện, độ cứng, độ pH, hàm lượng vi sinh,... So với giá trị tiêu chuẩn xem có tương đồng hay không.
• Bước 4: Ghi và lưu lại toàn bộ thông tin kiểm tra để đánh giá hiệu quả bảo dưỡng. Đồng thời, hoàn tất biên bản báo cáo cho các bên liên quan.

6. Top lưu ý khi bảo dưỡng tháp hạ nhiệt hiệu quả nhất

Để bảo dưỡng tháp làm mát hiệu quả, ít tốn kém, hãy lưu ý đến mấy vấn đề sau:

• Ngắt điện hoàn toàn trước khi tiến hành kiểm tra, bảo dưỡng. Nếu tháp giải nhiệt công nghiệp có kích thước lớn, vị trí bảo dưỡng cách xa tủ điện, hãy treo biển cảnh báo để đề phòng rủi ro. Chỉ khi nào việc bảo dưỡng đã hoàn tất, tháp được lắp ghép hoàn chỉnh mới cấp điện cho hệ thống.
• Chú ý vệ sinh kỹ những chi tiết tiếp xúc trực tiếp với nước tuần hoàn: ống dẫn, tấm fill, đầu phun, vòi phun, ống chia nước, bồn chứa,...
• Sử dụng hóa chất chuyên dụng với liều lượng phù hợp để vệ sinh cáu cặn, bùn đất, mảng bám trên thân máy. Không dùng các chất tẩy rửa mạnh (HCl, H2SO4), không có trong khuyến nghị của nhà sản xuất.
• Kiểm tra các yếu tố cơ khí như động cơ, vòng bi quạt, độ rơ trục, puly, dây curoa,.... Cấp bôi trơn ổ trục đúng thời điểm, thay dầu hộp số đúng chu kỳ.
• Chú trọng khâu kiểm tra và chăm sóc hệ thống điện, đảm bảo các bộ phận liên quan luôn ở trạng thái sạch, khô và kín để hạn chế rủi ro.
• Không dùng nước với áp lực quá mạnh để xịt rửa lòng tháp, đường ống, tấm fill để tránh gây phản tác dụng.
• Chỉ tiến hành bảo trì khi đã nắm rõ quy trình bảo dưỡng tháp làm mát, có kinh nghiệm và trang bị đủ kiến thức chuyên môn. Nếu không, hãy liên hệ đơn vị chuyên nghiệp để chuẩn hóa chất lượng đầu ra.

Trên đây là những nội dung quan trọng nhất liên quan đến việc bảo dưỡng tháp giải nhiệt. Nếu cần tư vấn thêm, bạn hãy liên hệ với Tổng kho Điện máy Đặng Gia để được hỗ trợ ngay nhé!