Van hằng nhiệt máy nén khí: Vị trí, nguyên lí và cách kiểm tra

Van hằng nhiệt máy nén khí là chi tiết quan trọng, thực hiện chức năng điều tiết lượng dầu, đảm bảo nhiệt độ dầu về đầu nén luôn trong khoảng từ 70 - 90 độ, giúp thiết bị vận hành ổn định. Mỗi một model máy nén khí đều có hình dáng van hằng nhiệt khác nhau nhưng đều cùng chung nhiệm vụ, nguyên lý làm việc.

Công dụng của van hằng nhiệt trong máy nén khí

Van hằng nhiệt tiếng anh là gì? Tên gọi trong tiếng anh là: Constant temperature valve (CTV). Đây là một chi tiết nhỏ nhưng giữ vai trò không thể thiếu của máy bơm hơi khí nén. Van hằng nhiệt máy nén khí còn được biết đến với tên gọi van nhiệt dầu, van điều nhiệt, van bypass.

Van hằng nhiệt máy nén hơi có nhiều công dụng khác nhau

3 Công dụng van hằng nhiệt của máy nén khí đó là:

• Điều chỉnh nhiệt độ dầu máy nén khí: Van hằng nhiệt có tác dụng gì? Khi nhiệt độ dầu tăng đến một mức nhiệt cố định thì van hằng nhiệt sẽ mở để dầu đi vào két làm mát để giảm nhiệt độ. Sau đó, van nhiệt dầu sẽ đóng lại để dầu lưu thông vào đầu nén.

• Quản lý dầu khi nhiệt độ thấp: Khi nhiệt độ dầu thấp hơn mức quy định thì van hằng nhiệt sẽ ngắt đường dẫn dầu tới két làm mát. Nhờ đó, dầu trong máy nén hơi không bị thất thoát, lãng phí và giữ được nhiệt độ ổn định của hệ thống.

• Tăng tốc khi khởi động: Van điều dầu đóng/mở thông qua bypass két làm mát giúp máy nén khí khi khởi động sẽ nhanh chóng đạt được nhiệt độ làm việc ổn định.

Van hằng nhiệt nằm ở đâu?

Xác định đúng vị trí van hằng nhiệt sẽ giúp bạn kiểm tra, sửa chữa và thay mới nhanh chóng. Constant temperature valve (CTV) được đặt ở trên cụm lọc dầu; giữa bình dầu, bộ làm mát và đầu nén.

Vị trí của van nhiệt dầu máy nén khí

Nguyên lý vận hành của van hằng nhiệt máy nén khí

Cấu trúc của van nhiệt dầu rất đơn giản với các bộ phận như:

• Piston đẩy
• Lò xo hồi
• Cảm biến thủy ngân
• Vỏ bọc van

Khi biết được cấu tạo của van hằng nhiệt thì bạn sẽ hiểu rõ được nguyên lý vận hành. Khi khởi động, nhiệt độ của máy lúc này tương đương với nhiệt độ môi trường. Lò xo hồi sẽ đẩy xi lanh mang theo phần cánh van để làm van đóng, không cho dầu và nước đi qua.

Khi nhiệt độ đạt tới mức lý tưởng, parafin giãn nở, thắng sức cản của lò xo, đẩy xi lanh làm mở van làm thông đường nước từ động cơ ra két làm mát. Nhờ đó, hạn chế được tình trạng đọng nước làm hỏng bi và các chi tiết máy.

Van hằng nhiệt của máy nén khí sẽ được nối với 4 đường ống:

• Đường ống dầu đi tới két làm mát
• Đường ống dầu từ két làm mát để về van hằng nhiệt
• Đường dầu vào đầu nén
• Đường vào bình dầu

Về cơ bản, van hằng nhiệt máy nén khí chính là van đi tắt. Khi dầu ở trong mức nhiệt cho phép thì sẽ được dẫn thẳng đến lọc dầu và đầu nén. Còn khi dầu nóng thì sẽ được chuyển đến két làm mát để hạ nhiệt rồi mới được đưa tới đầu nén.

Có nên bỏ van hằng nhiệt không?

Bỏ van hằng nhiệt có ảnh hưởng gì không?

Nhiều người nghĩ rằng việc loại bỏ van hằng nhiệt sẽ giúp cải thiện hiệu suất làm việc của máy nén khí. Thế nhưng, thực tế đã chỉ ra rằng việc bỏ van hằng nhiệt ra khỏi máy nén là sai lầm. Không chỉ khiến quá trình làm nóng động cơ mất nhiều thời gian hơn mà còn gây ra sự đặc hóa dầu bôi trơn, làm giảm khả năng bôi trơn.

Khi khởi động, các chi tiết máy sẽ phải trải qua quá trình ma sát gây hao mòn và tăng nguy cơ hỏng hóc, gặp sự cố nhất là khi dầu quá nóng. Do đó, bạn không nên bỏ van hằng nhiệt vì đây là linh kiện sẽ giúp kéo dài tuổi thọ, duy trì nhiệt độ và đảm bảo hiệu suất làm việc, khả năng lưu thông dầu của máy nén khí.

Không nên tháo van hằng nhiệt ra khỏi máy nén khí

Cách tháo van hằng nhiệt

Công việc tháo van hằng nhiệt cho máy nén khí đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận để không làm ảnh hưởng đến các linh kiện khác. Hơn nữa, van điều chỉnh nhiệt của mỗi một model khí nén sẽ có hình dạng khác nhau. Vậy nên, bạn không nên tự ý tháo van hằng nhiệt mà hãy nhờ tới sự hỗ trợ của kỹ thuật viên sửa chữa máy nén hơi. Bởi việc nếu bạn tháo sai một chi tiết cũng khiến máy nén hơi gặp sự cố, ảnh hưởng tới khả năng nạp khí.

Kiểm tra van hằng nhiệt máy nén khí

Sơ đồ xử lý sự cố

Sơ đồ xử lý sự cố van hằng nhiệt của máy nén khí

Cách sửa và thay thế van hằng nhiệt

Khi thấy dấu hiệu hỏng van hằng nhiệt của máy nén khí thì bạn cần kiểm tra nhiệt độ của 2 đường ống dẫn dầu thông qua việc cảm nhận bằng tay. Nếu kiểm tra van hằng nhiệt thấy một trong hai đường ống dẫn dầu mát hơn thì có nghĩa là không có dầu, có ít dầu được chuyển đến két làm mát.

Trong trường hợp này bạn cần thay mới van nhiệt dầu để đảm bảo hiệu quả làm việc. Như thông tin đã cập nhật ở trên, mỗi máy nén hơi sẽ sử dụng một loại van hằng nhiệt khác nhau. Do đó bạn cần mua loại có dải nhiệt phù hợp với model nén hơi bạn đang sử dụng.

Mua van hằng nhiệt thích hợp khi thay mới

Dù là linh kiện nhỏ bé nhưng van hằng nhiệt máy nén khí giữ vai trò không thể thiếu. Bởi vậy, trong quá trình sử dụng bạn cần dùng đúng cách, thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng, thay bộ kít cho van; luôn chuẩn bị van dự phòng để thay thế khi cần.