Cách Vệ Sinh Tháp Giải Nhiệt Nhanh – Sạch – Đúng Kỹ Thuật

Vệ sinh tháp giải nhiệt đúng cách, bạn đã nắm 70% hiệu suất vận hành trong tay. Không cần nâng cấp, chỉ cần làm sạch chuẩn, hệ thống sẽ hoạt động mượt mà, ít hao điện.

1. 5 lợi ích khi vệ sinh tháp giải nhiệt định kỳ

5 lợi ích khi vệ sinh tháp giải nhiệt

Đừng xem nhẹ công tác vệ sinh tháp làm mát; bởi đây là yếu tố then chốt giúp hệ thống hoạt động ổn định và bền bỉ. Dưới đây là 5 lý do bạn nên thực hiện đều đặn:

• Tăng hiệu suất làm mát: Loại bỏ rêu mốc, cặn bản giúp nước tuần hoàn đều, khôi phục khả năng truyền nhiệt tối ưu. Đảm bảo tháp giải nhiệt vận hành ở hiệu suất cao nhất.
• Tiết kiệm điện: Tháp sạch sẽ hoạt động hiệu quả hơn, giảm tải cho bơm và quạt gió, hệ quả là giảm điện năng tiêu thụ.
• Tăng tuổi thọ thiết bị: Xử lý các tác nhân gây ăn mòn như cặn vi sinh, rong rêu,... giúp tháp và các linh kiện bền hơn.
• Ngăn ngừa vi khuẩn: Làm sạch thường xuyên giúp ngăn chặn sự hình thành màng nhầy sinh học - nơi ẩn chứa nhiều vi khuẩn gây hại như Legionella.
• Sớm phát hiện lỗi & khắc phục: Trong quá trình làm sạch, các sự cố như rò rỉ, nghẹt đầu phun hay tiếng kêu bất thường có thể được phát hiện sớm để xử lý kịp thời.

2. Dấu hiệu & tần suất làm sạch tháp hạ nhiệt chuẩn nhất

Nếu bỏ lỡ thời điểm bảo trì, bạn có thể đối mặt với sự sụt giảm hiệu suất và chi phí sửa chữa lớn. Dưới đây là các dấu hiệu, tần suất khuyến nghị bạn nên áp dụng:

2.1. Dấu hiệu nhận biết

Khi thấy 1 trong các dấu hiệu sau, có thể thiết bị của bạn đã tích tụ nhiều cặn bẩn và cần được làm sạch càng sớm càng tốt:

• Nhiệt độ nước đầu ra tăng bất thường, dù tải không đổi.
• Nước tuần hoàn có mùi hôi, màu đục hoặc mọc rêu xanh.
• Đầu phun không đều, lệch tia hoặc bị tắc nghẽn.
• Động cơ quạt chạy ồn, rung lắc mạnh hoặc tốn nhiều điện hơn.
• Tấm fill làm mát bị đổi màu, tắc nước hoặc xuất hiện nhiều mảng bám cáu cặn.
• Hiệu suất tản nhiệt kém, dễ nhận thấy nhất là các thiết bị phía sau (chiller, máy móc, dây chuyền sản xuất,...) bị nóng quá mức.

2.2. Tần suất thực hiện

Đừng đợi đến khi có sự cố, hãy chủ động tẩy rửa tháp theo tần suất khuyến nghị dưới đây:

3. Chi tiết 9+ bước vệ sinh tháp giải nhiệt ĐÚNG - ĐỦ - AN TOÀN

Dưới đây là quy trình vệ sinh tháp giải nhiệt được đánh giá cao nhất hiện nay: rõ ràng, đầy đủ và an toàn. Phù hợp cho cả kỹ thuật viên nội bộ lẫn đơn vị vận hành chuyên nghiệp.

3.1. Chuẩn bị

Trước khi bắt đầu, cần ngắt toàn bộ nguồn điện và nước của hệ thống để đảm bảo an toàn.

Chuẩn bị các dụng cụ như: khẩu trang, gang tay cao su, vòi xịt áp lực vừa, hóa chất chuyên dụng,...

Với tháp đặt ở vị trí cao, người thực hiện bắt buộc sử dụng dây đai an toàn và treo biển cảnh báo.

3.2. Xả nước trong hệ thống

Mở van xả đáy để rút toàn bộ nước tuần hoàn ra khỏi hệ thống. Việc này giúp loại bỏ nguồn nước cũ chứa rêu mốc, bùn lắng, cặn bẩn, vi khuẩn tích tụ.

Đối với các hệ thống có bể chứa lớn, nên kết hợp với máy bơm để hút sạch nước tồn.

3.3. Làm sạch bồn chứa

Sử dụng vòi phun áp lực cao để đánh bật rêu mốc, rong rêu, cặn bẩn đóng dưới đáy bồn chứa.

Nếu bồn có mùi khó chịu hoặc bị bẩn nặng, nên ngâm với hóa chất trung tính khoảng 10-15 phút để khử khuẩn.

Sau đó, xả lại nhiều lần bằng nước sạch, đảm bảo nước tuần hoàn không bị tái ô nhiễm.

3.4. Xịt rửa tấm tản nhiệt

Nếu không vệ sinh định kỳ, tấm tản nhiệt sẽ nhanh chóng bị phủ kín bởi rêu mốc, bụi bẩn và cáu cặn. Khiến khả năng trao đổi nhiệt suy giảm nghiêm trọng.

Hãy dùng bàn chải mềm hoặc tia nước áp lực vừa phải để làm sạch nhẹ nhàng theo chiều dòng chảy.

3.5. Vệ sinh bộ chia nước

Bộ phận này chịu trách nhiệm điều hướng dòng nước, đảm bảo phủ kín bề mặt fill để tăng hiệu suất trao đổi nhiệt với không khí.

Khi vệ sinh, bạn nên tháo đầu phun và các ống chia nước, ngâm vào dung dịch tẩy rửa dịu nhẹ.

Dùng bàn chải nhỏ hoặc que mềm để làm sạch bên trong ống dẫn nước.

3.6. Tẩy rửa đường ống

Hòa tan hóa chất tẩy rửa với nước, rồi bơm tuần hoàn trong hệ thống ống dẫn khoảng 30-60 phút. Quá trình này giúp loại bỏ cặn bám, rỉ sét và vi khuẩn tích tụ.

Xả bỏ hoàn toàn dung dịch và tráng lại bằng nước sạch ít nhất 2 lần, tránh hóa chất tồn dư gây ăn mòn thiết bị.

3.7. Vệ sinh, bảo dưỡng quạt, động cơ

Vệ sinh bụi bẩn, dầu mỡ trên cánh quạt và motor bằng khăn mềm.

Kiểm tra lại độ siết chặt của bulong, độ căng dây đai; đồng thời tra dầu mỡ vòng bi nếu thấy khô.

Đừng quên kiểm tra độ ồn và độ rung của động cơ.

3.8. Xịt rửa toàn bộ vỏ tháp, thanh đỡ

Dùng vòi xịt áp lực vừa hoặc bàn chải để vệ sinh toàn bộ phần vỏ ngoài, thanh đỡ và lưới chắn nước. Có thể dùng thêm hóa chất trung tính để loại bỏ bụi bẩn, mảng bám và rêu mốc hiệu quả hơn.

Trong quá trình này, hãy kết hợp kiểm tra xem có dấu hiệu ăn mòn, nứt vỡ hay hư hỏng không và khắc phục.

3.9. Kiểm tra tổng thể & đưa vào vận hành

Hoàn tất việc vệ sinh, hãy lắp lại các linh kiện vào đúng vị trí, bơm nước sạch và khởi động hệ thống như bình thường.

Chú ý theo dõi xem quạt, bơm, đầu phun hoạt động ổn định không. Ghi chép nhiệt độ nước vào - ra, lưu lượng để so sánh với lúc chưa vệ sinh & đánh giá hiệu quả.

4. TOP sai lầm NGUY HẠI cần tránh khi “tẩy rửa” tháp tản nhiệt

Đã vệ sinh theo đúng các bước trên nhưng tháp vẫn bị lỗi, hoạt động kém hiệu quả? Có thể bạn đã mắc phải các sai lầm phổ biến sau đây:

4.1. Vệ sinh mà không xả hết nước cũ

Nếu không xả hết nước cũ trước khi vệ sinh tháp giải nhiệt, cặn bẩn và vi khuẩn bị sót lại trong hệ thống. Khi bơm nước mới, dễ dàng tái phát và làm tháp nhanh chóng bẩn trở lại.

4.2. Làm sạch fill bằng áp lực quá mạnh

Tấm fill tháp làm mát thường chế tạo từ nhựa PVC, PP nên dễ hỏng nếu chà quá mạnh hoặc dùng vòi xịt áp lực cao. Hãy dùng vòi có áp lực trung bình, thao tác nhẹ nhàng để không làm hỏng fill.

4.3. Dùng sai hoặc chọn hóa chất mạnh

Nhiều đơn vị dùng hóa chất tẩy rửa mạnh, nồng độ cao với mục đích “tẩy nhanh, sạch gọn”. Điều này dễ gây ăn mòn các bộ phận kim loại, phá hủy cấu trúc fill và hỏng vỏ tháp.

Ngoài ra, việc không trung hòa hoặc tráng kỹ sau khi dùng cũng ảnh hưởng đến nguồn nước tuần hoàn sau này.

4.4. Không chạy thử sau làm sạch

Nếu không vận hành thử, những lỗi tiềm ẩn như: đầu phun tắc, motor rung hay rò rỉ nước dễ bị bỏ qua.

Hãy chạy thử trong vòng 15 - 30 phút để kiểm tra, đảm bảo tháp ổn định trước khi đưa vào sử dụng.

4.5. Bỏ qua an toàn lao động khi vệ sinh

Nhiều người thường xem nhẹ việc trang bị đồ bảo hộ hoặc không ngắt nguồn điện khi thực hiện. Thói quen này thường tiềm ẩn nhiều nguy cơ nguy hiểm như: điện giật, nhiễm hóa chất,...

Hãy tuân thủ đầy đủ các quy định bảo hộ lao động, không nên coi nhẹ.

5. Cách chọn & dùng hóa chất vệ sinh tháp giải nhiệt hiệu quả

Hóa chất có vai trò quan trọng trong quá trình vệ sinh tháp làm mát. Chọn đúng loại, dùng đúng liều lượng không chỉ làm sạch sâu mà còn bảo vệ thiết bị khỏi ăn mòn, hư hỏng.

5.1. Tiêu chí lựa chọn

Hóa chất vệ sinh tháp chỉ thực sự hiệu quả, an toàn khi đáp ứng đầy đủ các tiêu chí sau:

• Phù hợp với vật liệu cấu tạo tháp, không gây ăn mòn.
• Có khả năng tẩy rửa rêu mốc, cáu cặn và diệt khuẩn, đặc biệt là Legionella.
• Không phản ứng hoặc tạo bọt khi bơm vào hệ thống.
• Có hướng dẫn sử dụng rõ ràng về tỷ lệ pha, thời gian ngâm, điều kiện vận hành,...

5.2. Các hóa chất thông dụng

Dưới đây là các loại hóa chất thường dùng để vệ sinh tháp giải nhiệt:

• Chất tẩy cáu cặn: Hòa tan các ion kim loại (magie, canxi,..) bám trên đường ống và các linh kiện. Ví dụ như C88, Nalco 79100, Aquatreat 1234, ScaleOFF Eco, Nalco 8338,...
• Chất diệt rêu, vi khuẩn: Ức chế vi khuẩn, vi sinh vật, màng nhầy sinh học. Một số sản phẩm tiêu biểu là AK-865, Ecoguard COREX, HTC – 665, AK865B,LTV CT2104,...
• Chất làm sạch đa năng: Thay thế cho nhiều sản phẩm riêng lẻ, giúp tẩy cặn, diệt khuẩn và vệ sinh bề mặt hiệu quả. Một số hóa chất phổ biến là EVP-CH30, EVP-CH30, GREEN SX 801,...

5.3. Cách sử dụng

Để sử dụng hóa chất vệ sinh tháp giải nhiệt đúng cách và an toàn, hãy thực hiện theo các thao tác sau:

• Bước 1: Ngắt điện và vệ sinh tổng thể tháp giải nhiệt.
• Bước 2: Pha hóa chất theo tỉ lệ khuyến nghị từ nhà sản xuất.
• Bước 3: Bơm tuần hoàn trong hệ thống từ 30 - 60 phút.
• Bước 4: Xả hóa chất ra ngoài, vệ sinh lại hệ thống ít nhất 2 lần bằng nước sạch.

6. Checklist kỹ thuật kiểm tra tháp làm mát sau vệ sinh

Vệ sinh xong là chưa đủ, cần phải rà soát kỹ các bộ phận để tránh sự cố và đảm bảo thiết bị vận hành trơn tru. Dưới đây là checklist kiểm tra không thể thiếu:

• Nguồn nước cấp: Yêu cầu sạch sẽ, không chứa tạp chất. Mực nước trong bồn phải ở mức cho phép để tránh cháy bơm hoặc tràn nước.
• Hệ thống phun nước: Quay ổn định, phân phối nước đều lên toàn bộ tấm tản nhiệt.
• Kiểm tra tấm fill, bồn chứa: Tấm giải nhiệt sạch sẽ, không bị nứt gãy, cong vênh hoặc lắp lệch vị trí. Bồn chứa không có cặn bẩn hoặc mùi lạ sau vệ sinh.
• Quạt, động cơ: Quạt chạy êm, đúng hướng quay, không rung lắc. Động cơ hoạt động ổn định, không sinh nhiệt quá mức hoặc phát ra tiếng bất thường.
• Hệ thống điện: Kiểm tra kỹ các đầu nối, tránh tình trạng lỏng lẻo hoặc rò điện gây mất an toàn.
• Do nhiệt độ nước ra/vào: Cần có mức chênh lệch rõ rệt (tối thiểu 5 độ C) để chứng minh hệ thống làm việc hiệu quả hơn trước.
• Ghi chép thông số vận hành: Lưu lại các chỉ số như áp suất, nhiệt độ, thời gian vận hành,... nhằm theo dõi hiệu quả vệ sinh, lên lịch bảo trì.

Vệ sinh tháp giải nhiệt đúng thời điểm, đúng cách chính là “tấm bảo hiểm” cho hệ thống làm mát. Việc này sẽ giúp kiểm soát tốt rủi ro, tối ưu chi phí vận hành chủ động hơn nên đừng chủ quan nhé!