Xe quét rác tự chế - Sáng kiến xanh từ trí tưởng tượng

Xe quét rác tự chế xuất phát từ những sáng tạo thiết thực, nhu cầu tiết kiệm, bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, đằng sau đó có 1 vài rủi ro ẩn chứa, khiến nhiều người lăn tăn, không biết nên tiếp tục sử dụng hay đầu tư sản phẩm chuyên dụng.

1. Tổng hợp các mẫu xe quét rác tự chế đang được sử dụng thực tế

Dù thiết kế, đơn giản, thô sơ, nhưng xe quét rác tự chế vẫn góp phần đáng kể vào việc giữ gìn vệ sinh môi trường.

Hầu hết mẫu tự chế không hoàn chỉnh như thiết bị chuyên dụng, do người chế tạo không thể ứng dụng kỹ thuật hiện đại, vật liệu tận dụng từ đồ cũ.

Nhiều xe nhìn tương tự như chổi quét, xe kéo, được biến hóa linh hoạt, như là:

• Xe ba gác gắn thêm bàn chải quét rác, thùng chứa, dùng vệ sinh đường làng.
• Xe gắn máy cũ, kết hợp giàn chổi và thùng gom rác, làm sạch nhanh trong ngõ hẹp.
• Xe đẩy tay gắn thêm chổi quay cơ học, hoạt động nhờ sức đẩy của người dọn dẹp.
• Xe điện ba bánh, xe chở hàng gắn với chổi và hút rác.

2. Lợi ích thiết thực của việc sử dụng xe quét rác tự chế

2.1 Thiết kế gọn gàng, cơ động, di chuyển linh hoạt

Nếu xe chuyên dụng thường được thiết kế với kích cỡ lớn, phù hợp cho đại lộ thì xe tự chế cải tiến từ vật liệu cũ kích thước vừa, trọng lượng nhỏ.

Xe dễ dàng len lỏi vào các ngõ hẹp, con hẻm sâu, gom rác tận nơi.

Nhờ khung sườn ngắn, hệ thống điều khiển đơn giản, xe tự chế có thể nhanh chóng xoay trở ngay cả ở khu vực đông người, nhiều đồ vật.

Việc gom rác bằng xe tự chế ít gây ra tiếng ồn, không ảnh hưởng đến không gian nhà trẻ, trạm xá.

Người dọn vệ sinh điều khiển nhẹ nhàng, giảm mệt nhọc hơn so với đi bộ, dọn thủ công.

2.2 Tối ưu, giảm bớt chi phí so với đầu tư mới

Xe quét rác ngồi lái chuyên dụng hiện nay thường có giá hàng trăm triệu đồng, thậm chí tiền tỉ. Còn xe tự chế tận dụng khung gầm xe máy, xe ba gác, kết hợp thêm chổi quét, thùng chứa, tổng phí chỉ vài triệu.

Đối với các vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa, khu phố nhỏ, đây là giải pháp tình thế hữu ích, cắt giảm ngân sách xã hội rất lớn.

2.3 Tái chế nguyên liệu, giảm rác thải hiệu quả

Thay vì bỏ đi những chiếc xe đã xuống cấp, nhiều người đã cải tiến động cơ, kết hợp thêm chổi quét, thùng chứa để tạo ra phương tiện thu gom rác.

Trong 1 xe tự chế, dễ dàng nhận thấy: từ bánh xe, trục quay đến vỏ nhựa, tất cả đều là phế liệu cơ khí đã qua sử dụng.

Việc kéo dài vòng đời của chúng đồng nghĩa với việc giảm bớt 1 lượng chất thải khó phân hủy ngoài tự nhiên, rất thiết thực với môi trường.

3. Các rủi ro khó lường từ xe quét rác tự chế

3.1 Sửa chữa tốn kém vì linh kiện dùng lại

Do chắp vá từ những phương tiện đã cũ, các bộ phận của xe hầu như đều đã hao mòn, không đồng bộ.

Khi 1 chi tiết hỏng, bài toán tìm linh kiện tương đương trở nên nan giải. Người dùng buộc phải chế thêm, mất thời gian.

Đồ cũ nhanh xuống cấp nên tần số sửa chữa nhiều, cộng dồn chi phí lại sẽ khá cao. Thời gian sửa chữa nhiều, công việc vì thế cũng gián đoạn, giảm hiệu quả vệ sinh.

3.2 Mẫu mã thô sơ, khó tạo ấn tượng chuyên nghiệp

Được lắp ráp thủ công nên các bộ phận không chỉ thiếu tính đồng bộ mà còn kém thẩm mỹ. Thiếu chuyên nghiệp hơn nhiều so với xe chuyên dụng.

Phần khung gầm thường thô cứng, chổi quét đa phần gắn lộ thiên, thùng chứa là nhựa, sắt cũ, gá tạm bợ

Trong đô thị xanh - sạch - đẹp, xe tự chế đôi khi “lạc lõng” giữa những tuyến phố trung tâm, ảnh hưởng đến mỹ quan.

Không những thế, tình trạng chắp vá của thiết bị cũng có thể khiến cộng đồng nghi ngờ về chất lượng vệ sinh.

3.3 Chất lượng thất thường, dễ xảy ra trục trặc

Phương pháp lắp ráp thủ công khiến sản phẩm khó đồng bộ về kỹ thuật, hiệu suất làm việc không nhất quán, độ bền kém.

Xe quét rác tự chế thường chỉ dùng được 1 - 3 năm là phải thay mới hoàn toàn. Trong giai đoạn đầu, xe quét đường khá sạch, nhưng sau vài tháng, bàn chải đã mòn, lực quét giảm đi trông thấy, bụi, rác nhỏ không sạch triệt để.

Các hiện tượng kẹt chổi khi gặp vật cứng, tuột dây curoa, nóng động cơ quá mức liên tục xảy ra. Không đơn thuần là trục trặc nhỏ, đôi khi còn tiềm ẩn sự mất an toàn.

3.4 Chỉ phát huy hiệu quả tốt trong phạm vi nhỏ, vừa

Kích thước nhỏ gọn giúp xe tự chế dễ di chuyển trong hẻm, gom lượng rác vừa phải, nhưng lại không thể đảm bảo yêu cầu công việc lớn.

Cụ thể, ở tuyến phố dài, khu quảng trường lớn, xe tự chế bộc lộ nhiều khuyết điểm như:

• Thùng chứa nhỏ, tốc độ quét chậm, mất nhiều thời gian, công sức.
• Động cơ dễ nóng, chổi quét mòn nhanh, thậm chí gặp sự cố hỏng hóc giữa chừng.

Trong khi xe chuyên dụng có thể làm sạch 15.000 - 20.000 m²/giờ, xe tự chế chỉ làm sạch được vài trăm, vài nghìn m².

4. Nâng cấp lên xe quét rác mới - hiệu quả x10 xe tự chế

Xe quét rác tự chế đáp ứng nhu cầu dọn dẹp cơ bản, trong khi xe mới mang lại hiệu quả toàn diện gấp nhiều lần. Nhiều doanh nghiệp, địa phương đã mạnh tay đầu tư sản phẩm của hãng.

• Xe quét rác chuyên dụng với tốc độ làm sạch nhanh gấp hàng chục lần so với dòng tự chế, giúp tiết kiệm nhân lực, chi phí đáng kể.
• Các hãng sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế, đồng bộ linh kiện, tuổi thọ trung bình đạt từ 7 - 10 năm, hiếm khi cần sửa chữa.
• Trang bị hệ thống chổi quét đa chiều, thùng chứa lớn, có khả năng phun nước giảm bụi. Ngoại hình sang trọng, nâng cao hình ảnh chuyên nghiệp.
• Một số dòng tích hợp công nghệ lọc bụi cảm biến chống va chạm, điều khiển điện tử, tăng độ an toàn, tối ưu vận hành.
• Dù giá đầu tư ban đầu cao, nhưng tính theo tổng thể vòng đời thì lại kinh tế hơn xe tự chế.

5. Mẹo chọn xe quét rác mới phù hợp nhu cầu

Nếu quyết định chọn xe quét rác mới, giá trị cao, bạn cần cân nhắc nhiều yếu tố để tối ưu chi phí, hiệu suất. Theo Đặng Gia:

• Đầu tiên, cần xác định quy mô diện tích cần dọn dẹp chính xác. Với xưởng nhỏ, khu dân cư, nên chọn xe ngồi lái mini hoặc dòng xe quét rác đẩy tay. Đường lớn, khu công nghiệp cần ưu tiên xe ngồi lái dung tích thùng chứa lớn.
• Thùng càng lớn, tần suất đổ rác càng ít, tiết kiệm thời gian và nhân lực. Với diện tích trên 10.000 m², nên chọn thùng từ 200 lít trở lên.
• Ưu tiên xe hiện đại, trang bị chổi quét chính và chổi hai bên, có hệ thống phun nước giảm bụi.
• Xem xét lựa chọn xe chạy điện (tiết kiệm nhiên liệu) hay chạy xăng (làm việc dai sức).

Với nhu cầu làm sạch ngày càng cao, xe quét rác tự chế chỉ là giải pháp tạm thời, mang tính thử nghiệm, hoặc dùng cho diện tích nhỏ. Nên đầu tư xe quét rác các hãng lớn để nâng cao hiệu suất lao động, giảm rủi ro.