Bộ đàm bị nhiễu sóng: Nguyên nhân, Dấu hiệu, Cách xử lý

Đang liên lạc thì bộ đàm bị nhiễu sóng, phá vỡ kết nối, làm lỡ thông tin quan trọng trong tích tắc. Giải mã ngay nguyên nhân và nắm vững cách khắc phục hiệu quả, đảm bảo mỗi lần bấm nút đều mang đến cuộc đàm thoại chất lượng.

1. Tìm hiểu hiện tượng bộ đàm bị nhiễu sóng là gì?

Bộ đàm bị nhiễu sóng là tình trạng thiết bị liên lạc không thể truyền - nhận tín hiệu 1 cách ổn định.

Khiđó, bạn thường nghe thấy tiếng rè, gián đoạn, thậm chí là những âm thanh lạ xen vào giữa cuộc gọi.

Ngay cả khi các bộ đàm ở gần nhau, hiện tượng nhiễu sóng vẫn xảy ra, khiến việc trao đổi thông tin khó khăn.

Đối với các ngành nghề yêu cầu kết nối liên tục, bộ đàm bị nhiễu sóng ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả công việc. Đôi khi có thể dẫn đến rủi ro nghiêm trọng, gây nguy hiểm.

2. Dấu hiệu nhận biết bộ đàm đang bị nhiễu sóng

Theo các kỹ thuật viên lâu năm tại Đặng Gia, người dùng có thể nhận biết sớm tình trạng nhiễu sóng bộ đàm dễ dàng, thông qua các dấu hiệu:

• Âm thanh rè, ngắt quãng: Đây là dấu hiệu phổ biến bậc nhất, ngay cả khi 2 người đối thoại cách nhau vài mét nhưng tín hiệu vẫn méo, rè, thậm chí mất hẳn.
• Đèn báo nhấp nháy: Đèn báo trạng thái nhấp nháy không đúng theo nhịp hoặc liên tục, rất có thể sóng đang bị nhiễu.
• Không truyền/nhận tín hiệu: Các thiết bị chắc chắn cùng tần số nhưng người nghe vẫn không nghe được lời nói ở bên kia.
• Có tiếng lạ: Các âm thanh ngoài ý muốn, tiếng rè xen kẽ, hoặc tiếng ồn từ nguồn sóng khác xuất hiện.

3. Giải mã chi tiết vì sao bộ đàm bị nhiễu sóng giữa chừng

3.1 Bộ đàm dùng chung kênh tần số

Khi cùng chia sẻ kênh, tín hiệu từ các bộ đàm có thể chồng chéo lên nhau, tạo ra hiện tượng rè, méo âm, ngắt quãng trong quá trình liên lạc.

• Hệ quả: Chất lượng liên lạc suy giảm, tín hiệu gián đoạn hoặc rè.
• Ví dụ: Trong 1 khu vực nhỏ, nếu nhiều thiết bị dùng chung tần số, tình trạng nhiễu sẽ xuất hiện ngay. Điều này khiến việc trao đổi thông tin trở nên khó khăn và thiếu ổn định.

3.2 Do các kênh tần quá sát nhau

Khi các kênh đặt liền kề với nhau, dải băng thông rộng dễ bị chồng chéo. Tình trạng này xảy ra khi nhiều nhóm sử dụng bộ đàm trong cùng 1 khu vực nhưng không được phân bổ tần số hợp lý. Dù không dùng chung kênh, nhưng vì khoảng cách quá gần nên có thể gây nhiễu chéo.

• Hậu quả: Âm thanh rè, thiếu rõ nét, khả năng đàm thoại suy giảm.
• Ví dụ: Các đài phát thanh hay truyền hình dùng băng thông rộng, đôi khi làm bộ đàm bị nhiễu.

3.3 Nhiều tần số giao thoa, gây méo

Khi nhiều tín hiệu từ các thiết bị khác nhau trùng hoặc gần tần số với bộ đàm đang sử dụng, chúng sẽ giao thoa với nhau.

• Hậu quả: Âm thanh bị bóp méo hoặc xen lẫn tạp âm.
• Tình huống điển hình: Ở trung tâm sự kiện, trạm phát sóng lớn, nơi có nhiều bộ đàm cùng vận hành đồng thời, hoặc công trình xây dựng có nhiều thiết bị điện tử.

3.4 Do hiện tượng tương thích điện từ

Đây là nguyên nhân khá phổ biến nhưng ít người chú ý tới. Khi các thiết bị điện tử xung quanh phát ra từ trường/sóng điện từ có thể tương tác với bộ đàm, làm nhiễu sóng.

• Hậu quả: Âm thanh rè, gián đoạn hoặc có thể ảnh hưởng đến các thiết bị sử dụng sóng radio khác.
• Ví dụ thực tế: Khi sử dụng bộ đàm gần trạm phát sóng lớn, thiết bị gặp khó khăn trong khi kết nối, do ảnh hưởng của nhiễu sóng.

3.5 Phát sinh từ các tín hiệu rò rỉ

Các thiết bị sử dụng sóng vô tuyến khó có thể hoạt động ổn định khi môi trường điện từ bị nhiễu. Nếu máy bộ đàm hoặc các thiết bị điện tử khác phát ra sóng ngoài kênh dự kiến; chúng có thể chen ngang tần số đang sử dụng.

Hậu quả: Âm thanh nhận được không giống với giọng của người nói, hoặc có tiếng lạ.

Ví dụ: Nguồn nhiễu EMC phổ biến bao gồm bức xạ từ thiết bị gia dụng như: radio, lò vi sóng, máy tính…

3.6 Sóng WiFi/điện thoại cản trở

Không chỉ các thiết bị sử dụng sóng radio mới gây nhiễu sóng bộ đàm. Sự can thiệp của sóng WiFi và tín hiệu điện thoại di động cũng gây hiện tượng tương tự.

Khi các thiết bị này hoạt động gần bộ đàm, đặc biệt ở băng tần tương tự có thể lấn tín hiệu của nhau.

• Hậu quả: Làm tín hiệu bị bất ổn, gián đoạn, âm thanh không chuẩn xác.
• Tình huống thực tế: Thường xảy ra ở nơi có nhiều thiết bị điện tử, hoặc người dùng sử dụng điện thoại và bộ đàm đồng thời.

3.7 Các bộ đàm cách nhau quá xa

Khi các thiết bị cách nhau quá xa so với công suất phát sóng của máy cũng làm nhiễu sóng. Vì việc vượt quá tầm phủ sóng làm tín hiệu yếu dần.

• Hậu quả: Âm thanh không rõ, gián đoạn hoặc mất hẳn.
• Ví dụ: Bộ đàm có tầm hoạt động từ 1 - 5 km, nhưng 2 người sử dụng bộ đàm đứng cách nhau tận 6km.

3.8 Suy giảm sóng do vật cản

Nguyên nhân bộ đàm bị nhiễu sóng điển hình khác là do sóng truyền gặp vật cản. Tường, kim loại, bê tông, cây cối hay đồ điện tử khác đều cản trở đường đi của sóng.

• Hệ quả: Tín hiệu yếu đi, âm thanh mất độ trong hoặc bị ngắt quãng.
• Tình huống điển hình: Liên lạc trong khu vực nhiều nhà cao tầng sẽ khó hơn là ở vùng bãi cỏ trống.

3.9 Pin yếu hoặc linh kiện lão hóa

Một nguyên nhân ít được chú ý nhưng lại phổ biến khiến bộ đàm bị nhiễu sóng là pin yếu hoặc linh kiện bên trong đã lão hóa. Khi pin sụt điện hoặc các linh kiện như anten, mạch thu/phát xuống cấp, bộ đàm không thể duy trì tín hiệu ổn định.

• Hệ quả: Khả năng truyền tải thông tin kém, sóng bị yếu, nhiễu.
• Tình huống thường gặp: Ở bộ đàm dùng lâu ngày, khả năng lưu trữ năng lượng đã giảm, linh kiện bị oxy hóa, hỏng mạch, hoặc lỏng phần kết nối.

4. Hướng dẫn khắc phục tình trạng nhiễu sóng trên máy bộ đàm

4.1 Cài đặt lại tần số phù hợp, giảm nhiễu sóng

Khi có nhiều thiết bị hoạt động trên cùng kênh, hoặc các kênh gần nhau, cần lựa chọn tần số ít nhiễu và phân bổ tần số hợp lý.

Cách thao tác:

• Kiểm tra các kênh hiện tại để xác định mức độ nhiễu.
• Chọn ra tần số trống/ít người dùng để tránh trùng lặp với nhóm khác.
• Nếu bộ đàm có hỗ trợ, hãy sử dụng chức năng quét tự động để tìm kênh sạch nhất.

4.2 Dùng thiết bị lọc nhiễu, khử nhiễu tốt

Một cách hiệu quả để giảm nhiễu sóng trên bộ đàm nữa là dùng công cụ lọc/khử nhiễu. Thiết bị này sẽ loại bỏ các tín hiệu không mong muốn, giữ lại sóng chính. Từ đó, cải thiện chất lượng âm thanh và duy trì kết nối tốt hơn.

Trong thực tế, các bộ lọc nhiễu thường được tích hợp sẵn ở bộ đàm cao cấp. Hoặc người dùng có thể trang bị thêm thiết bị phụ trợ cho môi trường nhiều tín hiệu điện từ. Việc này giúp:

• Tín hiệu ổn định, ít bị gián đoạn, âm thanh trong, rõ, ít lẫn tạp âm.
• Hiệu quả liên lạc ở nơi nhiều thiết bị, sóng điện từ tăng.

4.3 Nâng cấp anten hoặc kiểm tra, sửa lỗi

Cách hiệu quả tiếp theo, giúp cải thiện chất lượng cuộc đàm thoại là nâng cấp anten, sửa lỗi bộ đàm.

Ăng ten chất lượng kém, bị hỏng hoặc không phù hợp với tần số sử dụng sẽ thu tín hiệu yếu, dễ nhiễu sóng. Vì vậy, hãy:

• Check lỗi ở ăng ten thường xuyên, xử lý các tình trạng lỏng kết nối, oxy hóa, hư hỏng vật lý.
• Nâng cấp anten phù hợp với môi trường và khoảng cách cần dùng.
• Kiểm tra toàn bộ mạch thu/phát, pin, nút bấm, các linh kiện khác để đảm bảo không có lỗi gây suy giảm tín hiệu.

4.4 Giữ bộ đàm cách xa các thiết bị điện tử khác

Nếu bộ đàm bị nhiễu sóng do đặt quá gần điện thoại, router WiFi, loa điện tử; việc xử lý rất đơn giản như:

• Giữ bộ đàm cách xa các nguồn phát sóng mạnh, tối thiểu vài mét nếu có thể.
• Đẩy các máy công suất cao như bộ khuếch đại, máy biến áp, router hay modem ra nơi khác.
• Đảm bảo bộ đàm có không gian đủ thoáng để phát - nhận tín hiệu.

4.5 Chọn bộ đàm công suất cao, đúng mục đích

Ngay cả việc chọn bộ đàm có công suất phù hợp với mục đích sử dụng cũng là bước quan trọng để giảm nhiễu sóng khi liên lạc. Bởi bộ đàm công suất thấp có thể không đủ mạnh để truyền tín hiệu qua khoảng cách xa hoặc vật cản.

Để tối ưu, nên:

• Dựa trên khoảng cách cần liên lạc và đặc điểm không gian để chọn bộ đàm có công suất tương ứng.
• Chọn loại bộ đàm phù hợp với công trường, kho bãi hay nhà cao ốc.
• Ưu tiên dòng chính hãng, bền và kháng nhiễu tốt.

4.6 Định kỳ kiểm tra, bảo dưỡng bộ đàm

Để giữ tín hiệu bộ đàm ổn định và giảm nhiễu sóng, việc định kỳ kiểm tra, bảo dưỡng thiết bị là điều cần thiết. Bộ đàm lâu ngày không bảo dưỡng hay bị yếu pin, hỏng ăng ten, linh kiện bên trong.

Các bước bảo dưỡng:

• Kiểm tra pin, thay thế ngay khi cần thiết
• Làm sạch ăng ten, các nút bấm, cổng kết nối để hỗ trợ duy trì tín hiệu.

4.7 Cập nhật firmware hoặc thay linh kiện

Firmware cũ hoặc lỗi thời, hoặc linh kiện lão hóa có thể khiến máy bộ đàm hoạt động không ổn định, dẫn đến nhiễu sóng. Trong trường hợp này:

Cập nhật firmware mới nhất, do nhà sản xuất cung cấp để sửa lỗi, cải thiện khả năng chống nhiễu.

Thay linh kiện bộ đàm mới, chính hãng để đảm bảo độ bền, khả năng hoạt động tương thích hoàn toàn với thiết bị.

Ngay từ khi bắt đầu sử dụng, người dùng cần hiểu rõ nguyên nhân, cách khắc phục tình trạng bộ đàm bị nhiễu sóng. Áp dụng đúng kỹ thuật, lựa chọn đúng máy và bảo dưỡng phù hợp sẽ giúp bạn duy trì tuổi thọ máy cao hơn.